Jeszcze nie robo-sapiens. 5 ciekawych trendów w bioinżynierii

Czas czytania: 3 min.

Inżynieria biomedyczna jako dział biotechnologii rozwija się w zachwycającym tempie. To interdyscyplinarna dziedzina, która obejmuje biologię, chemię, medycynę i szerokie nauki techniczne. Bioinżynierowie są na czele odkryć naukowych. Dzięki ich pracy powstają innowacyjne urządzenia medyczne, które pomagają dbać o ludzkie zdrowie i życie na całym świecie.

Bioinżynieria ma zastosowanie w tych gałęziach nauki i przemysłu, w których wykorzystuje się nowoczesne technologie. Pandemiczny rok 2020 odsunął pewne odkrycia związane z bioinżynierią na dalsze plany, jednak nie znaczy to, że ośrodki badawcze, diagnostyczne i kontrolne zawiesiły pracę. Już w samej nazwie tej gałęzi wiedzy kryje się fascynująca fuzja słów “bio” i “inżynieria”, która kilkadziesiąt lat temu brzmiała jak sprzeczność. 

Spójrzmy na zbiór trendów R&D (research & development) z gałęzi bioinżynierii w roku 2020. 

1. Inżynieria tkankowa

 Inżynieria tkankowa jest dziedziną inżynierii biomedycznej, która wykorzystuje połączenie komórek organicznych, metod materiałowych oraz odpowiednich czynników biochemicznych i fizykochemicznych do utrzymania, regeneracji lub nawet zastąpienia różnych typów tkanek biologicznych. Żywe tkanki mogą być wytwarzane z biologicznie aktywnych komórek, które w kontrolowanych warunkach są osadzane na biodegradowalnych rusztowaniach kostnych – inaczej skafoldów od angielskiego scaffolds 

Model 3D organów wewnętrznych gryzonia z wykorzystaniem nowoczesnych mikroskopów

Popularną metodą osadzania jest bioprinting – proces bardzo podobny do druku 3D, ale wykorzystujący “bioinkubatory” składające się z ludzkich komórek zamiast plastiku. Komórki są drukowane w cienkich warstwach, które gromadzą się w żywej tkankę lub implantach. Naukowcy z Wake Forest Institute for Regenerative Medicine z Winston-Salem w Karolinie Północnej w USA wykorzystali specjalną drukarkę 3D do stworzenia tkanek, które rozwijają się po wszczepieniu gryzoniom.

2. Plastry transdermalne

Plastry na skórę przeszły długą drogę od metody przełamywania uzależnienia od nikotyny. Ulepszenia w strukturze, materiałach i mechanizmach dostarczania leków umożliwiły większą różnorodność ich zastosowań. 

Naukowcy z Nanyang Technological University w Singapurze stworzyli plastry transdermalne wypełnione lekami, które pomagają w walce z otyłością. Zamiast przyjmować je doustnie lub w formie zastrzyku, związki te są uwalniane przez setki biodegradowalnych mikroigieł w plastrze, które ledwo co przenikają przez skórę. Gdy igły się rozpuszczają, leki są powoli uwalniane do organizmu. To innowacyjne podejście zmniejszyło przyrost masy ciała u myszy na diecie wysokotłuszczowej i ich masę tłuszczową o ponad 30 procent w ciągu czterech tygodni.

Plaster transdermalny dozujący 12 mikrogram fentanylu na godzinę.

3. Urządzenia do noszenia - wearable tech

Nie mogły się tutaj nie znaleźć. Inteligentne ubrania oraz urządzenia na łamach bloga pojawiały się także pod koniec ubiegłego roku i z początkiem obecnego przy różnych okazjach. Czujniki, przewody i elektronika, które są elastyczne, wodoodporne i rozciągliwe, mogą być drukowane w 3D lub wplatane w tkaninę. Technologie nadające się do noszenia, tzw. wearable technologies, stają się coraz bardziej wielofunkcyjne i mogą monitorować parametry dla zdrowia i kondycji, takie jak tętno i ciśnienie krwi. Mogą być także przekazywane w czasie rzeczywistym do placówki medycznej.

Inteligentne zegarki smartwatch i trackery aktywności, które stale monitorują nasz stan zdrowia, są już powszechne. Naukowcy z Imperial College London chcą posunąć tę dziedzinę dalej, opracowując czujniki i urządzenia do zastosowania w diagnostyce klinicznej lub w punktach opieki. Prowadząc badania nad stworzeniem nowych urządzeń biosensorowych, które mogą mierzyć szeroki zakres biomarkerów, mają nadzieję na pomiar sygnałów z naszego ciała z wysokim stopniem dokładności. Doniesienia ze świata medycznego płyną cały czas, choć trzeba się wsłuchiwać – nie trzeba do tego earables. Inna ciekawa propozycja to inteligentna odzież, która kontroluje temperaturę ciała dzięki zastosowaniu specjalnych polimerów i reagujących na wilgoć otworów wentylacyjnych. Mogłaby ona z pewnością zmniejszyć koszty ogrzewania i chłodzenia budynku.

4. Robotyka w chirurgii i rehabilitacja

Robotyczni chirurdzy już istnieją, owszem. Pozostaje kwestia fachowej obsługi tych maszyn, a tego zaszczytu dostępują tylko niektórzy,  i spore koszty, z powodu których roboty chirurgiczne są od dawna obiektem krytyki.  Wysoka precyzja w sterowaniu przez lekarzy jest jednak szczególnie istotna zwłaszcza w przypadku operacji małoinwazyjnych. Roboty są także pomocne dla osób, które doznały udaru lub urazu mózgu, a dla których rehabilitacja oznacza odzyskanie szeroko rozumianej motoryki. 

Systemy do zajęć wykorzystują zrobotyzowany egzoszkielet i bieżnię, aby pomóc pacjentom nauczyć się ponownie umiejętności chodzenia. Pozwalają terapeutom kontrolować prędkość chodzenia i stopień wsparcia dla pacjenta poprzez zrobotyzowane nogi. Można je również programować tak, by ograniczały lub zapobiegały niepożądanym i przeciwskazanym ruchom. Nie męczą się, wspierają wykwalifikowanych klinicystów i jednocześnie zbierają obiektywne dane. Przykładem takiego robota jest Lokomat. 

Operacja z asystą robota

5. Nanoroboty

Projekty nanorobotów obejmują struktury oparte na DNA zawierające leki zwalczające raka, które wiążą się ze specyficznym białkiem występującym w guzach nowotworowych. Po przyczepieniu, robot uwalnia lek do guza. Dzięki dostarczaniu środków farmaceutycznych dokładnie tam, gdzie są potrzebne, organizm nie jest tak przeciążony toksycznością, a skutki uboczne są mniejsze lub mniej intensywne, co poprawia samopoczucie pacjenta.

Element bio podkreśliliśmy chyba dostatecznie, ale warto w tym wszystkim zauważyć jeszcze jedno – wiele rozwiązań bierze się z podglądania przyrody. Tak jak starogreckie mimesis, czyli naśladownictwo, istnieje w sztuce, tak i wśród inżynierów spotykamy się z pojęciem biomimetyki. Przyroda przygotowała dla nas liczne pomoce naukowe w tworzeniu nowych rozwiązań. Kopiowanie rozwiązań będących codziennością zwierząt takich jak pająki, mrówki czy pszczoły zaprowadzi nas z pewnością w nowe, niezbadane miejsca. Idealna pajęczyna i tkactwo (warto tu wspomnieć, że wciąż nie udało się wytworzyć wyjątkowego materiału, jakim jest pajęczyna), niespotykany udźwig ciał malutkich robotnic z mrowiska, struktura liścia lotosu, tworzenie idealnych plastrów miodu albo nauka geografii w szkole bocianów czy gołębi, które zawsze trafiają tam, dokąd się kierują, wciąż zaskakują swoją doskonałością. 

Jak oceniasz ten wpis blogowy?

Kliknij gwiazdkę, aby go ocenić!

Średnia ocena: 5 / 5. Liczba głosów: 2

Jak dotąd brak głosów! Bądź pierwszą osobą, która oceni ten wpis.

Podziel się:

Oskar Pacelt

Oskar Pacelt

Fan dobrej literatury i muzyki. Wierzy, że udany tekst jest jak list wysłany w przyszłość. W życiu najbardziej interesuje go prawda, pozostałych zainteresowań zliczyć nie sposób. Kocha pływać.

Zobacz więcej:

Patryk Mądry

Drukarka 3D Bambu Lab P1P – najważniejsze informacje

Nie da się ukryć, że firma Bambu Lab w ostatnim czasie wprowadziła dużo świeżości na rynku drukarek 3D. Ich niesamowita prędkość druku i łatwość obsługi sprawiła, że w krótkim czasie firma ta zyskała dużą ilość fanów. Dziś przyjrzymy się najtańszemu modelowi z rodziny P1 a dokładnie modelowi P1P.

Patryk Mądry

Drukarka 3D Bambu Lab P1P – najważniejsze informacje

Nie da się ukryć, że firma Bambu Lab w ostatnim czasie wprowadziła dużo świeżości na rynku drukarek 3D. Ich niesamowita prędkość druku i łatwość obsługi sprawiła, że w krótkim czasie firma ta zyskała dużą ilość fanów. Dziś przyjrzymy się najtańszemu modelowi z rodziny P1 a dokładnie modelowi P1P.

Agata Kosmala

Premiera Arduino Alvik!

Z przyjemnością dzielimy się z Wami informacją o styczniowej premierze najnowszego produktu od Arduino. Pewnie zastanawiacie się, czym jest i jakie oferuje możliwości. Nie trzymamy Was dłużej w niepewności – poznajcie Arduino Alvik!

3 odpowiedzi

  1. Uwielbiam Twój blog. Masz taki wspaniały styl pisania. Podobał mi się ten artykuł, ponieważ pokazuje interesujące trendy w bioinżynierii.

  2. Ten post był bardzo pouczający i bardzo łatwy do przeczytania. Bardzo podoba mi się część zatytułowana: “Robotyka w chirurgii i rehabilitacja”

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ze względów bezpieczeństwa wymagane jest korzystanie z usługi Google reCAPTCHA, która podlega Polityce Prywatności oraz Warunkom użytkowania.