Spis treści:
Żywice stanowią niezwykle popularną grupę materiałów, wykorzystywaną w ogromnej liczbie zastosowań – nie tylko profesjonalnych (takich jak laminowanie łodzi czy wykończenia podłóg), ale także amatorskich. Wśród wielu rodzajów produktów na szczególną uwagę zasługuje żywica epoksydowa – łatwa w formowaniu i obróbce, dzięki czemu można stosować ją w wielu projektach DIY, zarówno do sporządzania odlewów, jak i laminowania powierzchni.
Podstawowe informacje o żywicy epoksydowej
Żywice epoksydowe oferowane są w sprzedaży w postaci dwuskładnikowych preparatów: półpłynnej żywicy oraz – pakowanego osobno, zazwyczaj w pojemnikach o mniejszej objętości – utwardzacza. Warto zwrócić uwagę na fakt, że materiały te utwardzają się samoistnie, na skutek zachodzących w nich procesów chemicznych. Nie wymagają zatem ani użycia promieniowania UV (jak dzieje się np. w sytuacji żywic do drukarek 3D pracujących w technologii SLA), ani też podgrzewania. Oprócz żywic, w sprzedaży dostępne są również kleje epoksydowe – przeznaczone jedynie do łączenia elementów wykonanych z różnych materiałów. Kleje epoksydowe są znacznie gęstsze – mają postać żelu – szybciej zasychają i mocno wiążą klejone elementy. Ze względu na przeznaczenie, oferowane są w niewielkich tubkach (w przeciwieństwie do butelkowanych żywic).
Żywica epoksydowa – jak zacząć pracę z tym materiałem?
Ważną kwestią w pracy z żywicą epoksydową jest dobór odpowiedniego materiału. Jeśli w przygotowywanym projekcie część epoksydowa będzie miała sporą objętość (grubość), należy wybrać żywicę odlewniczą. Charakteryzuje się ona nieco dłuższym czasem schnięcia, ale pozwala na uzyskanie trwałej struktury o grubości nawet do 4 – 5 cm (w zależności od konkretnego produktu). Jeśli natomiast wybrane elementy projektu mają zostać pokryte jedynie cienką warstwą żywicy, stosowaną w celu wygładzenia powierzchni, nadania jej połysku i uzyskania efektu “szkła”, odpowiednia będzie żywica epoksydowa do laminowania – o krótszym czasie schnięcia i umożliwiająca uzyskanie kilkumilimetrowej warstwy.
Przed nałożeniem (wylaniem) warstwy żywicy trzeba połączyć ją z utwardzaczem, ściśle przestrzegając zaleceń producenta w tym zakresie. Najczęściej żywicę do laminowania łączy się z utwardzaczem w proporcjach 2:1 lub zbliżonych. Następnie oba składniki należy bardzo dokładnie rozmieszać – aż do chwili, w której połączą się gładko, bez smug – i odstawić na ok. 1 – 2h, aby z płynu mogło wydostać się powietrze. Po odczekaniu żywicę wylewa się do przygotowanej wcześniej formy i pozostawia do utwardzenia, które w zależności od rodzaju wybranego materiału oraz grubości warstwy może trwać od 24 godzin do kilku dni.
O czym jeszcze warto pamiętać?
Powyższe wskazówki, jak używać żywicy epoksydowej, nie wyczerpują listy praktycznych porad, które mogą przydać się początkującym adeptom tej technologii. Spore znaczenie ma tu praktyka – najczęściej pierwszy projekt może zawierać jeszcze pewne niedoskonałości, ale przy kolejnym uzyskanie oczekiwanego efektu z pewnością okaże się łatwiejsze.
Częstym błędem twórców modeli lub ozdób z żywicy jest pozostawienie w masie baniek powietrza. Aby ich uniknąć, należy zadbać o odpowiednią temperaturę miejsca pracy (najczęściej do 25oC), ponieważ z płynnej żywicy powietrze może łatwiej się wydostać. Niezwykle ciekawe efekty kolorystyczne pozwalają uzyskać barwniki do żywic – przy czym ich dawkowanie jest procesem, który trzeba przećwiczyć eksperymentalnie. Zawsze należy również pamiętać o bardzo dokładnym rozmieszaniu barwionej masy.
Podczas nalewania warstwy trzeba zadbać, aby wypełniła formę wystając minimalnie ponad jej krawędzie, ponieważ w czasie utwardzania minimalnie zmniejsza swoją objętość. Prace warto wykonywać w rękawiczkach – żywica epoksydowa jest bowiem całkowicie nietoksyczna gdy zastygnie, natomiast w postaci płynnej może działać drażniąco na skórę.
Co można zrobić z żywicy epoksydowej?
Liczba zastosowań żywicy jest ogromna. Materiał ten pozwala na uzyskanie idealnie gładkiej powierzchni i doskonale transparentnej warstwy bez dodatkowych zabiegów. Można jednak również poddawać go obróbce poprzez szlifowanie papierami ściernymi, polerowanie papierem wodnym i pastą polerską, a nawet wiercenie. Żywica dopasowuje się do kształtu dowolnej formy – szczególnie polecanym rozwiązaniem do projektów amatorskich są foremki silikonowe, demontowalne konstrukcje z drewnianych desek itp. – ważne, aby były one łatwe do usunięcia po zastygnięciu żywicy. W ten sposób można uzyskać zarówno detale mebli, np. elementy blatów stołów czy szafek, jak i obudowy lamp (szczególnie efektowne przy użyciu żywicy zabarwionej transparentnymi barwnikami). Żywica sprawdzi się również podczas produkcji customowych gitar, przedmiotów dekoracyjnych, a nawet biżuterii.
5 odpowiedzi
Interesujące jak wiele można powiedzieć na ten temat. Myślałem, że nie dotrwam do końca, ale wywód jest odpowiednio poprowadzony i przyjemnie i szybko się to czyta. Czekam na więcej wpisów, które mają podobną wartość 🙂
Chyba się komuś proporcje pomieszały – 2:1!? Dwa litry żywicy i litr utwardzacza? Niezły pożar będzie jak nie wybuch. Poza tym żywicę odstawia się na odpowietrzenie przed połączeniem z utwardzaczem. Potem to już można tylko patrzeć jak zachodzi reakcja.
Różne rodzaje żywicy epoksydowej charakteryzują się innymi parametrami i wymagają odmiennych technik użytkowania. Co więcej, nawet ten sam rodzaj żywicy może różnić się parametrami w zależności od producenta. Przykład żywicy do laminowania opisany w artykule jest zgodny z wytycznymi producenta, którego produkt jest w naszym sklepie 😉
Jaka żywica najlepsza przy grubości 4,5cm
Polecamy żywicę epoksydową Royal Resin Crystal odlewniczą – zalecana grubość pojedynczej warstwy to do 5 cm. Żywica dostępna w sklepie Botland.