Rezystory (oporniki) – jak to działa?

Czas czytania: 7 min.

Najbardziej znanym i powszechnie stosowanym elementem elektronicznym, który występuje praktycznie w każdym układzie elektronicznym, jest rezystor, zwany potocznie opornikiem. Jest to najprostszy bierny element, który służy do ograniczania prądu płynącego w obwodzie elektrycznym.

Czym właściwie jest rezystor?

Rezystor to pokryty warstwą izolatora materiał oporowy połączony z dwoma wyprowadzeniami, które służą do podłączenia go do obwodu elektrycznego. Ze względu na budowę rozróżnia się podstawowe typy rezystorów takie jak:

Warstwowe:

  • węglowe – funkcję oporową pełni warstwa węgla, która w procesie naparowania nanoszona jest na rurkę ceramiczną,

  • metalowe – funkcję oporową pełni warstwa metalu, która w procesie naparowania nanoszona jest na rurkę ceramiczną,

  • foliowe – elementem oporowym jest tutaj folia ze stopu metali nawijana na korpus z materiału izolacyjnego.

Drutowe (precyzyjne) – drut o wysokiej rezystancji nawija się na rdzeń wykonany z izolatora.

Na schematach elektrycznych do przedstawienia rezystora używa się znormalizowanego symbolu graficznego:

9ff4aaf3-8fb4-4992-8182-73220f05254f

lub stosowanego zamiennie:

.0690f27d-a8da-4df8-a93c-3ee410424e4d

Sam rezystor oznacza się na schematach elektrycznych symbolem rezystancji – literą „R” lub opisuje wartością rezystancji. Podstawową jednostką rezystancji, zgodnie z Międzynarodowym Układem Jednostek Miar (fr. Système international d’unités, SI) zwanym potocznie układem SI, jest ohm, którego symbolem jest litera greckiego alfabetu [Ω] (omega).

Trochę teorii, czyli jak działa rezystor

Podstawą, która pozwoli Ci zrozumieć, jak działa rezystor w obwodzie elektrycznym, jest fundamentalne w dziedzinie elektroniki i elektryki zjawisko fizyczne odkryte w latach 1825-1826 przez niemieckiego nauczyciela matematyki i fizyki – Georga Simona Ohma. Zjawisko to potocznie znane jest jako prawo Ohma.

Prawo Ohma głosi, że istnieje proporcjonalna zależność między natężeniem prądu płynącego przez przewodnik a napięciem panującym między końcami tego przewodnika.

pasted-image-0

Proporcjonalność napięcia i prądu możemy wyrazić w postaci wzoru:

U = I x R 

gdzie U to napięcie elektryczne wyrażone w Voltach [V], a I to natężenie prądu płynącego przez przewodnik wyrażone w Amperach [A]. Widzimy, że współczynnikiem proporcjonalności jest rezystancja R wyrażona w jednostce ohm [Ω].

Zapisując to prawo pod kątem proporcjonalności natężenia prądu od napięcia, otrzymujemy:

I = G x U

gdzie I to natężenie prądu płynącego przez przewodnik wyrażone w Amperach [A], U to napięcie elektryczne wyrażone w Voltach [V], a współczynnikiem proporcjonalności jest konduktancja G wyrażona w Siemensach [S] będąca odwrotnością rezystancji R.

Parametry rezystorów

Jak każdy element elektroniczny, tak i rezystor posiada zestaw opisujących go parametrów. Te podstawowe to rezystancja oraz moc znamionowa (moc strat). Jak już wiesz, rezystancja wyrażana jest w ohmach [Ω]. Produkuje się rezystory o rezystancjach od ułamków ohma do gigaohmów (1 000 000 000 ohm). Moc strat wyrażana w watach [W] to największa dopuszczalna moc wydzielana na rezystorze przy pracy ciągłej i temperaturze niższej niż +700C. Typowe wartości mieszczą się w zakresie od dziesiątek do setek watów. Dodatkowo dla rezystora podaje się tolerancję (klasę dokładności). Określa ona, jak bardzo rzeczywista rezystancja może odbiegać od podanej przez producenta rezystancji znamionowej. Tolerancję podaje się w [%] wartości znamionowej i może ona wynosić od ułamków procenta do 20 [%]. Dla przykładu jeśli rezystor o wartości o nominalnej wartości rezystancji wynoszącej 220 [Ω] ma tolerancję 10 [%], oznacza to, że producent dopuszcza, żeby rzeczywista wartość rezystancji tego rezystora miała wartość od 198 do 242 [Ω]! Kolejnym parametrem opornika jest współczynnik temperaturowy rezystancji, który mówi, jak bardzo zmienia się wartość rezystancji w zależności od zmian temperatury. W rzeczywistości zjawisku fizycznemu, jakim jest przepływ prądu przez przewodnik, towarzyszy powstawanie energii cieplnej. Dowiedziono, że w materiałach przewodzących prąd dochodzi do zmian wartości rezystancji przewodnika wraz ze zmianą temperatury. Tutaj kończy się teoria, a zaczyna praktyka. Rezystor jest elementem liniowym tylko w pewnym uproszczeniu i takie założenie w wielu zastosowaniach jest wystarczające. Wracając do współczynnika temperaturowego rezystancji, jak temperatura działa na opornik? Rezystancja maleje wraz ze wzrostem temperatury, co pokazuje poglądowo poniższa charakterystyka.

4972f2a9-e2c6-4d8c-85ff-d9e6090e346d

Temperaturowy współczynnik rezystancji podawany jest głównie w [ppm/K]. Czym jest ppm? To skrót z ang. parts per milion, więc 1 [ppm] = 1/1000000 = 10-6. Zatem jeśli chcemy wyrazić [ppm] w procentach, mamy: 1[%] = 10000 [ppm] = 104[ppm]. [K] to kelwin – jednostka temperatury w skali bezwzględnej: T[K] = t[C] +273,15, a więc np. 373,15K = 1000C.

Zapamiętaj! Jeśli lutujesz rezystor, nie rozgrzewaj go zbyt długo i do bardzo wysokiej temperatury, bo możesz trwale zmienić jego rezystancję.

Wykonaj kilka takich doświadczeń, w których zmierzysz rezystancję przed rozgrzaniem opornika, rozgrzej go lutownicą, pozwól ostygnąć i zmierz ponownie. Wnioski będą interesujące, a w wielu przypadkach zaskakujące! Wskazówki, jak zmierzyć rezystancję opornika, znajdziesz w dalszej części opisu.

Jak kupić odpowiedni rezystor?

Musisz pamiętać, że producenci podzespołów elektronicznych, a w tym rezystorów, wprowadzili pewne ograniczenia w postaci typoszeregów. Innymi słowy, nie ma rezystora o dowolnej wartości rezystancji, tolerancji czy też mocy strat. Jest ich skończona ilość, a z pomocą w doborze przyjdą tabele szeregów, z których będziesz mógł wybrać rezystor o parametrach najbardziej zbliżonych do Twoich wymagań.

Wartości tolerancji, współczynnika temperaturowego oraz typowe wartości mocy rezystorów:

Tolerancja [%]

Wsp. temperaturowy

[ppm/K] (10-6/K)

Moc [W]

± 0,1

± 1

0,050

± 0,25

± 5

0,125

± 0,5

± 10

0,250

± 1

± 20

0,5

± 2

± 25

1

± 5

± 50

2

± 10

± 100

5

± 15

± 250

10

± 20

 

>10

Szeregi wartości rezystancji:

 

Szeregi główne

E6

E12

E24

± 20%

± 10%

± 5%

1,0

1,0

1,0

  

1,1

 

1,2

1,2

  

1,3

1,5

1,5

1,5

  

1,6

 

1,8

1,8

  

2,0

2,2

2,2

2,2

  

2,4

 

2,7

2,7

  

3,0

3,3

3,3

3,3

  

3,6

 

3,9

3,9

  

4,3

4,7

4,7

4,7

  

5,1

 

5,6

5,6

  

6,2

6,8

6,8

6,8

  

7,5

 

8,2

8,2

  

9,1

Szeregi precyzyjne

E48

E96

E192

 

E48

E96

E192

 

E48

E96

E192

± 2%

± 1%

± 0,5%

 

± 2%

± 1%

± 0,5%

 

± 2%

± 1%

± 0,5%

1

1

1

 

2,37

2,37

2,37

 

5,62

5,62

5,62

  

1,01

   

2,4

   

5,69

 

1,02

1,02

  

2,43

2,43

  

5,76

5,76

  

1,04

   

2,46

   

5,83

1,05

1,05

1,05

 

2,49

2,49

2,49

 

5,9

5,9

5,9

  

1,06

   

2,52

   

5,97

 

1,07

1,07

  

2,55

2,55

  

6,04

6,04

  

1,09

   

2,58

   

6,12

1,1

1,1

1,1

 

2,61

2,61

2,61

 

6,19

6,19

6,19

  

1,11

   

2,64

   

6,26

 

1,13

1,13

  

2,67

2,67

  

6,34

6,34

  

1,14

   

2,71

   

6,42

1,15

1,15

1,15

 

2,74

2,74

2,74

 

6,49

6,49

6,49

  

1,17

   

2,77

   

6,57

 

1,18

1,18

  

2,8

2,8

  

6,65

6,65

  

1,2

   

2,84

   

6,73

1,21

1,21

1,21

 

2,87

2,87

2,87

 

6,81

6,81

6,81

  

1,23

   

2,91

   

6,9

 

1,24

1,24

  

2,94

2,94

  

6,98

6,98

  

1,26

   

2,98

   

7,06

1,27

1,27

1,27

 

3,01

3,01

3,01

 

7,15

7,15

7,15

  

1,29

   

3,05

   

7,23

 

1,3

1,3

  

3,09

3,09

  

7,32

7,32

  

1,32

   

3,12

   

7,41

1,33

1,33

1,33

 

3,16

3,16

3,16

 

7,5

7,5

7,5

  

1,35

   

3,2

   

7,59

 

1,37

1,37

  

3,24

3,24

  

7,68

7,68

  

1,38

   

3,28

   

7,77

1,4

1,4

1,4

 

3,32

3,32

3,32

 

7,87

7,87

7,87

  

1,42

   

3,36

   

7,96

 

1,43

1,43

  

3,4

3,4

  

8,06

8,06

  

1,45

   

3,44

   

8,16

1,47

1,47

1,47

 

3,48

3,48

3,48

 

8,25

8,25

8,25

  

1,49

   

3,52

   

8,35

 

1,5

1,5

  

3,57

3,57

  

8,45

8,45

  

1,52

   

3,61

   

8,56

1,54

1,54

1,54

 

3,65

3,65

3,65

 

8,66

8,66

8,66

  

1,56

   

3,7

   

8,76

 

1,58

1,58

  

3,74

3,74

  

8,87

8,87

  

1,6

   

3,79

   

8,98

1,62

1,62

1,62

 

3,83

3,83

3,83

 

9,09

9,09

9,09

  

1,64

   

3,88

   

9,19

 

1,65

1,65

  

3,92

3,92

  

9,31

9,31

  

1,67

   

3,97

   

9,42

1,69

1,69

1,69

 

4,02

4,02

4,02

 

9,53

9,53

9,53

  

1,72

   

4,07

   

9,65

 

1,74

1,74

  

4,12

4,12

  

9,76

9,76

  

1,76

   

4,17

   

9,88

1,78

1,78

1,78

 

4,22

4,22

4,22

    
  

1,8

   

4,27

    
 

1,82

1,82

  

4,32

4,32

    
  

1,84

   

4,37

    

1,87

1,87

1,87

 

4,42

4,42

4,42

    
  

1,89

   

4,48

    
 

1,91

1,91

  

4,53

4,53

    
  

1,93

   

4,59

    

1,96

1,96

1,96

 

4,64

4,64

4,64

    
  

1,98

   

4,7

    
 

2

2

  

4,75

4,75

    
  

2,03

   

4,81

    

2,05

2,05

2,05

 

4,87

4,87

4,87

    
  

2,08

   

4,93

    
 

2,1

2,1

  

4,99

4,99

    
  

2,13

   

5,05

    

2,15

2,15

2,15

 

5,11

5,11

5,11

    
  

2,18

   

5,17

    
 

2,21

2,21

  

5,23

5,23

    
  

2,23

   

5,3

    

2,26

2,26

2,26

 

5,36

5,36

5,36

    
  

2,29

   

5,42

    
 

2,32

2,32

  

5,49

5,49

    
  

2,34

   

5,56

    

Mam rezystor – jak rozszyfrować jego parametry?

Producenci oporników w celu ustandaryzowania opisów ich parametrów, jak również umożliwienia ich umieszczenia na małej powierzchni elementu, wprowadzili do ich oznaczenia kody, dzięki którym elektronicy na całym świecie są w stanie odczytać dane z rezystora za pomocą dwóch tabeli.

Jedną z nich jest tabela kodów barwnych (potocznie znanych jako kody paskowe). Za pomocą dwunastu kolorów oraz ich określonej liczby i kolejności będziesz w stanie odczytać wartości podstawowych parametrów rezystorów, a więc: wartości rezystancji, tolerancji oraz współczynnika temperaturowego.

Ze względu na liczbę pasków w kodzie funkcjonują cztery zasady oznaczeń:

kod rezystorów 6-paskowy:

Kolor

Cyfra znacząca

Mnożnik

Tolerancja

[%]

Wsp. temperaturowy

[ppm/K] (10-6/K)

I

II

III

srebrny

x 0,01

± 10

złoty

x 0,1

± 5

czarny

0

0

0

x 1

 

± 250

brązowy

1

1

1

x 10

± 1

± 100

czerwony

2

2

2

x 100

± 2

± 50

pomarańczowy

3

3

3

x 1000

± 15

żółty

4

4

4

x 10 000

± 25

zielony

5

5

5

x 100 000

± 0,5

± 20

niebieski

6

6

6

x 1 000 000

± 0,25

± 10

fioletowy

7

7

7

x 10 000 000

± 0,1

± 5

szary

8

8

8

x 100 000 000

± 1

biały

9

9

9

x 1 000 000 000

– brak –

± 20

Przykład oznaczenia rezystora kodem barwnym 6-paskowym:

3debd91c-1617-404d-b1a3-50c163139c7c

6

4

9

x 1

± 0,5

± 50

I

II

III

Mnożnik

Tolerancja

[%]

Wsp. temperaturowy

[ppm/K] (10-6/K)

Cyfra znacząca

Powyżej przedstawiony rezystor ma oporność 649 [Ω], wykonany jest w tolerancji ± 0,5 [%], a jego współczynnik temperaturowy wynosi ± 50 [ppm/K].

kod rezystorów 5-paskowy:

Kolor

Cyfra znacząca

Mnożnik

Tolerancja

[%]

Wsp. temperaturowy

[ppm/K] (10-6/K)

I

II

III

srebrny

x 0,01

± 10

złoty

x 0,1

± 5

czarny

0

0

0

x 1

 

± 250

brązowy

1

1

1

x 10

± 1

± 100

czerwony

2

2

2

x 100

± 2

± 50

pomarańczowy

3

3

3

x 1000

± 15

żółty

4

4

4

x 10 000

± 25

zielony

5

5

5

x 100 000

± 0,5

± 20

niebieski

6

6

6

x 1 000 000

± 0,25

± 10

fioletowy

7

7

7

x 10 000 000

± 0,1

± 5

szary

8

8

8

x 100 000 000

± 1

biały

9

9

9

x 1 000 000 000

– brak –

± 20

Przykład oznaczenia rezystora kodem barwnym 5-paskowym:

6f79ba0c-cc08-46ff-908e-c8a5f992aff4

2

2

0

x 1

± 0,25

I

II

III

Mnożnik

Tolerancja

[%]

Cyfra znacząca

Powyżej przedstawiony rezystor ma oporność 220 [Ω], wykonany jest w tolerancji ± 0,25 [%], a jego współczynnik temperaturowy nie jest określony.

kod rezystorów 4-paskowy:

Kolor

Cyfra znacząca

Mnożnik

Tolerancja

[%]

Wsp. temperaturowy

[ppm/K] (10-6/K)

I

II

srebrny

x 0,01

± 10

złoty

x 0,1

± 5

czarny

0

0

x 1

 

± 250

brązowy

1

1

x 10

± 1

± 100

czerwony

2

2

x 100

± 2

± 50

pomarańczowy

3

3

x 1000

± 15

żółty

4

4

x 10 000

± 25

zielony

5

5

x 100 000

± 0,5

± 20

niebieski

6

6

x 1 000 000

± 0,25

± 10

fioletowy

7

7

x 10 000 000

± 0,1

± 5

szary

8

8

x 100 000 000

± 1

biały

9

9

x 1 000 000 000

– brak –

± 20

Przykład oznaczenia rezystora kodem barwnym 4-paskowym:

9fcc062b-2d5d-4b64-96a2-bb0707261f41

3

3

x 100

± 0,25

I

II

Mnożnik

Tolerancja

[%]

Cyfra znacząca

Powyżej przedstawiony opornik ma oporność 3300 [Ω] (3,3 [kΩ]), wykonany jest w tolerancji ± 0,25 [%], a jego współczynnik temperaturowy nie jest określony. Jak widać, w przypadku opisu kodem 4-paskowym, występują tylko dwie cyfry znaczące.

kod rezystorów 3-paskowy:

Kolor

Cyfra znacząca

Mnożnik

Tolerancja

[%]

Wsp. temperaturowy

[ppm/K] (10-6/K)

I

II

srebrny

x 0,01

± 10

złoty

x 0,1

± 5

czarny

0

0

x 1

 

± 250

brązowy

1

1

x 10

± 1

± 100

czerwony

2

2

x 100

± 2

± 50

pomarańczowy

3

3

x 1000

± 15

żółty

4

4

x 10 000

± 25

zielony

5

5

x 100 000

± 0,5

± 20

niebieski

6

6

x 1 000 000

± 0,25

± 10

fioletowy

7

7

x 10 000 000

± 0,1

± 5

szary

8

8

x 100 000 000

± 1

biały

9

9

x 1 000 000 000

– brak –

± 20

Przykład oznaczenia rezystora kodem barwnym 3-paskowym:

8b3a128e-88eb-47fa-a82c-d0a6ebd761b4

7

8

x 1

– brak –

I

II

Mnożnik

Tolerancja

[%]

Cyfra znacząca

Powyżej przedstawiony rezystor ma oporność 78 [Ω], wykonany jest w tolerancji ± 20 [%] (brak paska oznaczającego wartość tolerancji), a jego współczynnik temperaturowy nie jest określony. W przypadku opisu kodem 3-paskowym występują dwie cyfry znaczące.

Aby poprawnie odczytać kod paskowy, należy upewnić się, że czytamy go od lewej do prawej strony.

Jak to określić? Nic prostszego, wystarczy zapamiętać jedną regułę – pierwszy pasek zawsze jest cienki i położony najbliżej krawędzi rezystora. W przypadku oznaczeń 5- oraz 6- paskowych ostatni pasek jest około 50 do 100% szerszy od pozostałych.

Powyżej opisana została metoda oznaczania parametrów rezystorów za pomocą kodów paskowych.

W branży elektronicznej stosowana jest również metoda opisu za pomocą cyfr oraz liter alfabetu – w szczególności w przypadku małych rezystorów wykonywanych w technologii SMD lub rezystorów dużej mocy. Metodę tą wykorzystują dwa standardy IEC oraz MIL. Oznaczenia rezystorów IEC to standard opracowany przez Międzynarodową Komisję Elektrotechniczną (od ang. International Electrotechnical Commission). Zakłada ona wyrażanie wartości rezystancji poprzez cyfry (jedną, dwie lub trzy) oraz litery będące symbolem mnożnika. W przypadku ułamkowych wartości [Ω] w miejsce przecinka dziesiętnego wprowadza się literę „R” (przykłady w tabeli poniżej). MIL to standard wprowadzony przez amerykańskie wojsko znany jako United States Military Standard. Zakłada on prezentację wartości rezystancji poprzez jedną, dwie lub trzy cyfry wraz z mnożnikiem wyrażonym za pomocą cyfry, a w przypadku ułamkowych wartości [Ω], podobnie jak w standardzie IEC, w miejsce przecinka dziesiętnego wprowadza się literę „R”. Dodatkowo w standardach IEC oraz MIL za wartością rezystancji może występować symbol oznaczający tolerancję, jak również wartość współczynnika temperaturowego rezystancji. 

Wartość rezystancji

Standard

MIL

Standard

IEC

 

Tolerancja

[%]

Kod

 

Wsp. Temperaturowy [ppm/K] (10-6/K)

Kod

0,33W

R33

R33

 

± 30

N

 

100

T0

3,9W

3R9

3R9

 

± 20

M

 

50

T2

33W

330

33R

 

± 10

K

 

25

T9

910W

911

910R lub K91

 

± 5

J

 

15

T10

1,8kW

182

1K8

 

± 2

G

 

10

T13

62kW

623

62K

 

± 1

F

 

5

T16

330kW

334

330K lub M33

 

± 0,5

D

   

4,7MW

475

4M7

 

± 0,25

C

   

36MW

366

36M

 

± 0,1

B

   

1,54kW

1541

1K54

 

± 0,05

W

   

51,1kW

5112

51K1

 

± 0,002

P

   

866kW

8663

866K

 

± 0,001

L

   

1,33MW

1334

1M33

 

± 0,0005

E

   

Litera „W” pojawiająca się obok wartości to zamiennik symbolu jednostki rezystancji, jaką jest ohm –  [Ω], zatem 1W = 1 [Ω], 2,2kW = 2,2 [kΩ] = 2200 [Ω] itd.

W standardzie IEC litery „K” oraz „M” są mnożnikami:

K (od przedrostka kilo) = x1000

M (od przedrostka mega) = x1 000 000  

Litera „R” pełni rolę przecinka dziesiętnego.

W przypadku standardu MIL rolę mnożnika pełni ostatnia cyfra i oznacza wprost liczbę zer, którą należy dopisać do poprzedzających ją cyfr, aby otrzymać wartość rezystancji wyrażoną w [Ω]. Dla przykładu:

opornik oznaczony liczbą 182:

cyfry znaczące: 18, cyfra mnożnika: 2, zatem rezystancja wynosi 1800 [Ω] = 1,8 [kΩ]

opornik oznaczony liczbą 1334:

cyfry znaczące: 133, cyfra mnożnika: 4, zatem rezystancja wynosi 1330000 [Ω] = 1,33 [MΩ].

Jak zapewne zauważyłeś, podane oznaczenia nie zawierają istotnego parametru, o którym była wcześniej mowa, a mianowicie mocy. 

Moc rezystora w przypadku rezystorów małej mocy rozpoznasz po rozmiarze samego rezystora. Jeśli chodzi o rezystory dużej mocy, będzie opisana na ich obudowie.

Łączenie rezystorów

W układach elektronicznych na pewno spotkasz się z obwodami, gdzie pracuje kilka rezystorów połączonych ze sobą. Warto wiedzieć, co niesie za sobą sposób ich łączenia i jak działa taki układ. Rozróżniamy trzy rodzaje łączenia oporników. 

Łączenie szeregowe

fc3ac63f-dd49-4a82-8079-6438213d59bd

Rezystancja całkowita układu szeregowego wynosi:

R = R1 + R2 + … + Rn

Łączenie równoległe

e595ad35-0511-42f4-b7c9-93ec7470c98b

Rezystancja całkowita układu równoległego wynosi:

254e6b49-30c7-498f-b3ef-a3d20b0c5f47

Łączenie rezystorów w praktyce, czyli dzielnik napięciowy i prądowy

Łączenie rezystorów w różne układy ma swój cel i zastosowanie, Jednym z nich jest dzielnik napięciowy, który jak wynika z nazwy, służy do podziału napięcia wejściowego na dwie lub więcej wartości. 

a7ca831c-7d9b-415e-8899-c33367119243

Napięcie wejściowe U rozkłada się na rezystancjach R1 oraz R2 w postaci spadków napięć o wartościach U1 oraz U2. Załóżmy, że chcemy obliczyć wartość U2.

c03e0eeb-c814-458b-b994-45551af4f2e2

dbef63e2-0c8d-4ef6-b59a-11f1e271f2fd

c2d8981a-8b3d-450d-a540-17b60d4027e0

Dzielnik prądowy służy do podziału prądu wejściowego na dwie lub więcej wartości.

906288de-f984-4076-88d5-1d5aea20a7af

Wyznaczymy wartość prądu płynącego przez opornik R1.

cf66502e-26f6-4b91-8251-bf76faa32c4e

16b8f528-5626-40f1-a9a5-7d0772f9d96b

dcc858b5-2bee-4b93-9454-9715925125d8

Do czego służą dzielniki prądu i napięcia? Ich podstawowym zastosowaniem w układach elektronicznych jest ustalanie punktów pracy innych elementów elektronicznych, np. diod oraz tranzystorów.

Pomiary rezystancji

Pomiary rezystancji przeprowadza się uniwersalnymi multimetrami cyfrowymi, miernikami analogowymi oraz dedykowanymi miernikami – omomierzami. 

Pomiaru rezystancji dokonujemy, podłączając przewody miernika równolegle do opornika.

cd265df1-26e6-49bd-bc7f-991fac974726

Pamiętaj! Nie dotykaj dłońmi wyprowadzeń rezystora podczas pomiaru. Twoje ciało będzie stanowić równolegle podłączoną oporność, co spowoduje zafałszowanie wartości rezystancji opornika, który mierzysz.

Wykonuje się również pomiary metodą pośrednią. Polega on na wyznaczeniu spadku napięcia na rezystorze oraz pomiaru natężenia płynącego przez niego prądu. Ze znanego Ci już prawa Ohma wiesz, że:

828d54ce-c92a-4fd3-8000-8955677327a2

W ten oto sposób poznałeś najpopularniejszy element elektroniczny, jakim jest rezystor (opornik), jego budowę, zasady działania, oznaczania oraz najczęściej spotykane zastosowania. Czas na praktykę. Powodzenia!

Rezystor (Opornik) – FAQ

Rezystor i opornik to dwie nazwy tego samego, biernego elementu elektronicznego. Opornik jest wykorzystywany do ograniczenia prądu. Poszczególne rezystory różnią się od siebie rezystancją, nazywaną również opornością. Podstawowa jednostka rezystancji to om (symbol Ω).

Rezystory (oporniki) nie mają polaryzacji, a co za tym idzie, nie mają ani plusa, ani minusa. Można je swobodnie montować bez ryzyka uszkodzenia spowodowanego odwrotną polaryzacją.

Na schematach rezystory (oporniki) są oznaczane jako „R”. Niekiedy te elementy bywają oznaczane również konkretną wartością – liczbą 120 Ω.

Na schematach europejskich oporniki są oznaczane jako poziomy prostokąt. Z lewego i prawego (krótszego) boku wyprowadzone są dwie poziome linie. Z kolei na schematach amerykańskich rezystory są oznaczane jako linia pozioma, która następnie jest prowadzona w dól (ma spiczaste zakończenie), a następnie w górę (również spiczaste zakończenie). Symbol rezystora ma 3 górne i 3 dolne wierzchołki.

Jak oceniasz ten wpis blogowy?

Kliknij gwiazdkę, aby go ocenić!

Średnia ocena: 4.8 / 5. Liczba głosów: 33

Jak dotąd brak głosów! Bądź pierwszą osobą, która oceni ten wpis.

Podziel się:

Maciej Chmiel

Maciej Chmiel

Specjalista od Arduino i szeroko rozumianej elektroniki. Człowiek-orkiestra, dyżurny od wszystkiego - nie ma dla niego rzeczy niemożliwych, a czas ich realizacji jest zwykle prawie natychmiastowy. Po pracy miłośnik kreskówek z Pepe Panem Dziobakiem. Jego bezcenne memy wspomagają dział kreatywny.

Zobacz więcej:

2 odpowiedzi

  1. Hejka A JAK ZWYMIAROWAĆ OPORNIK W ROLI BEZPIECZNIKA F1,
    mój się spalił ze względu na zwarty mostek prostowniczy o max. Amperażu 1A.

    Nie da się odczytać pasków kompletnie. Przewlekany, wielkość ~15 mm x fi 4

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ze względów bezpieczeństwa wymagane jest korzystanie z usługi Google reCAPTCHA, która podlega Polityce Prywatności oraz Warunkom użytkowania.