Spis treści:
- 1 Skład chemiczny i najważniejsze informacje o klejach cyjanoakrylowych
- 2 Najpopularniejsze zastosowanie kleju cyjanoakrylowego
- 3 Zastosowanie kleju cyjanoakrylowego w elektronice
- 4 Nietypowe zastosowania kleju cyjanoakrylowego
- 5 Klej cyjanoakrylowy – wykorzystanie w modelarstwie i rzemiośle artystycznym
- 6 Jak usunąć klej cyjanoakrylowy?
- 7 Czego nie można sklejać klejem cyjanoakrylowym?
- 8 Bezpieczne używanie kleju cyjanoakrylowego
Klej cyjanoakrylowy to jednoskładnikowa substancja chemiczna, zdolna do szybkiego klejenia różnego rodzaju materiałów. Czym się wyróżnia i co warto o niej wiedzieć?
Skład chemiczny i najważniejsze informacje o klejach cyjanoakrylowych
Klej cyjanoakrylowy jest substancją chemiczną sprzedawaną pod różnymi nazwami handlowymi. To ester kwasu cyjanoakrylowego, który wykazuje silne właściwości klejące i praktycznie natychmiastowe wiązanie. Ponadto kleje tego typu wyróżniają się doskonałą przyczepnością do różnych nawierzchni i wysoką wytrzymałością na rozciąganie. Nie wymagają dodatku żadnych substancji chemicznych przed użyciem i specjalnego przygotowania (np. wstrząsania w celu połączenia składników).
Kolejną właściwością kleju cyjanoakrylowego jest błyskawiczny czas schnięcia w szerokim zakresie temperatury i wilgotności powietrza. Ponadprzeciętna odporność na działanie różnego rodzaju substancji chemicznych dodatkowo rozszerza zastosowanie tego produktu.
Najpopularniejsze zastosowanie kleju cyjanoakrylowego
Klej cyjanoakrylowy znajduje szerokie zastosowanie w różnych branżach, począwszy od przemysłu, poprzez motoryzację, aż po medycynę. Oprócz profesjonalnego zastosowania, kleje tego typu są używane w gospodarstwach domowych. Doskonale nadają się do naprawy różnego rodzaju przedmiotów, np. zabawek z tworzywa sztucznego, a także elementów drewnianych, ceramicznych i gumowych.
Zastosowanie kleju cyjanoakrylowego w elektronice
Następnym zastosowaniem kleju cyjanoakrylowego jest elektronika. Produkt idealnie nadaje się do szybkiego i stabilnego przytwierdzania komponentów elektronicznych o różnej wielkości. Dodatkowo wykorzystanie takich klejów obejmuje zabezpieczanie połączeń. Warto jednak pamiętać, że demontaż podzespołów elektronicznych przyklejonych przy użyciu kleju cyjanoakrylowego bywa problematyczny.
Kolejnym potencjalnym ograniczeniem zastosowania jest ekspozycja na wysoką temperaturę. Nie powinno używać się kleju na bazie estru kwasu cyjanoakrylowego do klejenia elementów, które okresowo lub na stałe osiągają wysoką temperaturę podczas pracy. Pomimo tych ograniczeń, środki świetnie nadają się do naprawy elektroniki.
Nietypowe zastosowania kleju cyjanoakrylowego
Cyjanoakrylowe kleje tkankowe są powszechnie używane w chirurgii okulistycznej. Ponadto znajdują zastosowanie jako zamienniki dla szwów chirurgicznych. Gdzie jeszcze są wykorzystywane kleje cyjanoakrylowe? Między innymi w paleontologii do wydobywania bardzo delikatnych skamieniałości, które w trakcie całego procesu mogą ulec uszkodzeniu.
Dzięki zastosowaniu odpowiedniej ilości kleju cyjanoakrylowego można ustabilizować skamieniałości i bezpiecznie je wydobyć, nawet z trudno dostępnych miejsc. Właściwości adhezyjne, w połączeniu z krótkim czasem wiązania, pozwalają na zachowanie integralności kruchych skamieniałości.
Klej cyjanoakrylowy – wykorzystanie w modelarstwie i rzemiośle artystycznym
Z kolei w modelarstwie klej cyjanoakrylowy jest powszechnie wykorzystywany do składania niewielkich modeli, wyróżniających się wysokim stopniem skomplikowania i dużą liczbą miniaturowych elementów. Zdolność do szybkiego klejenia, trwałość i możliwość użycia niewielkiej ilości substancji klejącej zapewniają stabilne połączenie klejonych części.
Następnym nietypowym zastosowaniem jest rzemiosło artystyczne. Kleje cyjanoakrylowe znajdują zastosowanie w tworzeniu biżuterii, zwłaszcza w przypadku skomplikowanych rękodzieł wymagających wysokiej precyzji. Trwałość substancji klejącej, w połączeniu z ponadprzeciętną odpornością na warunki atmosferyczne sprawia, że ten typ kleju jest częstym wyborem artystów.
Jak usunąć klej cyjanoakrylowy?
Usunięcie kleju cyjanoakrylowego z różnego rodzaju powierzchni może okazać się problematyczne. Przeważnie używa się acetonu, którego głównym zadaniem jest rozpuszczenie preparatu. Należy jednak pamiętać, że aceton to silnie działająca substancja zdolna od uszkodzenia lub odbarwienia różnego rodzaju materiałów. Z tego powodu przed usunięciem kleju warto przetestować reakcję powierzchni na działanie acetonu. Test najlepiej wykonać w niewidocznym miejscu. Jeżeli pojawią się odbarwienia lub zniekształcenia materiału, wówczas nie należy używać acetonu.
Kolejna metoda obejmuje mechaniczne usuwanie kleju cyjanoakrylowego, np. za pomocą żyletki. Niestety ta metoda wiąże się z ryzykiem uszkodzenia powierzchni. Z tego powodu usuwanie mechaniczne powinno być wykonywane powoli i bez użycia nadmiernej siły.
Czego nie można sklejać klejem cyjanoakrylowym?
Choć klej cyjanoakrylowy charakteryzuje się uniwersalnym zastosowaniem, ma również swoje ograniczenia. Nie powinno używać się go do sklejania elementów, które są narażone na duże naprężenia mechaniczne. Dodatkowo klej cyjanoakrylowy nie powinien być wykorzystywany do sklejania bardzo chłonnych i mocno porowatych powierzchni. Wynika to z ograniczonej wytrzymałości w przypadku takich zastosowań.
Bezpieczne używanie kleju cyjanoakrylowego
Używanie kleju (bez względu na rodzaj) wymaga zachowania szczególnej uwagi i ostrożności. Kleje cyjanoakrylowe są wysoce reaktywne, dlatego działają drażniąco. Z tego powodu w trakcie klejenia należy używać środków ochrony osobistej w postaci rękawiczek i okularów ochronnych. Dodatkowo opisywany klej jest łatwopalny, dlatego nigdy nie można używać go w niewielkiej odległości od ognia. Nie może być również poddawany ekspozycji na bardzo wysokie temperatury.
W trakcie przechowywania klej cyjanoakrylowy powinien być zawsze szczelnie zamknięty. W przeciwnym wypadku może całkowicie wyschnąć, jednocześnie tracąc właściwości klejące. Ze względu na szybkie i mocne działanie, należy przechowywać go poza zasięgiem dzieci. Nie należy też wdychać oparów. Klejenie powinno odbywać się w dobrze wentylowanych pomieszczeniach lub na zewnątrz. Warto również pamiętać, że w większości przypadków wystarczy jedynie niewielka ilość kleju do trwałego połączenia powierzchni. Używanie zbyt dużej ilości substancji klejącej jest najczęstszym błędem osób początkujących.
