Spis treści:
Ekran OLED jest wykonany w technologii półprzewodnikowej. Źródłami światła ekranów OLED są organiczne diody elektroluminescencyjne.
Co to jest ekran OLED?
Ekran OLED to rodzaj wyświetlacza, który wykorzystuje do działania technologię półprzewodnikową. Ekrany tego typu są zbudowane m.in. z organicznych diod elektroluminescencyjnych, które stanowią źródło światła. Diody OLED, a dokładniej ich warstwy emisyjne, są wyprodukowane ze związków organicznych.
W momencie doprowadzenia odpowiedniego zasilania, diody pod wpływem prądu elektrycznego zaczynają emitować światło. Organiczne diody OLED są montowane między dwoma elektrodami. Przeważnie jedna z tych elektrod jest transparentna.
Budowa ekranów OLED
Ekrany OLED wyróżniają się warstwową konstrukcją. Do produkcji warstw wykorzystano specjalny materiał organiczny (polimer). Producenci przeważnie stosują dwie lub trzy warstwy. W przypadku 3-wartowych wyświetlaczy LED mamy do czynienia z sytuacją, w której dwie z nich są odpowiedzialne za efektywne transportowanie elektronów z katod do tak zwanej końcowej warstwy. Ostatnia warstwa wyświetlacza OLED ma za zadanie emitowanie światła.
Wybrane ekrany OLED mogą być zasilane bateryjnie. Z kolei inne wymagają zasilania za pośrednictwem zasilacza stabilizowanego o odpowiednich parametrach elektrycznych.
Zastosowanie ekranów OLED
Organiczne diody elektroluminescencyjne znajdują zastosowanie do produkcji wysokiej jakości wyświetlaczy cyfrowych wykorzystywanych nie tylko w telewizorach, ale również w smartfonach i tabletach. Kolejnymi zastosowaniami wyświetlaczy OLED są monitory komputerowe, przenośne konsole do gier, wyświetlacze kamer oraz aparatów cyfrowych, nawigacje GPS i inne urządzenia mobilne.
Ekrany OLED stopniowo wypierają z rynku wyświetlacze LED, m.in. ze względu na lepszą jakość i kontrast wyświetlanych obrazów. Dodatkowo wyróżniają się doskonałą jakością wyświetlania koloru czarnego. Tak wysoki poziom głębi czerni jest spotykany wyłącznie w wyświetlaczach OLED.
Kolejną zaletą jest niemalże idealne odwzorowanie kolorów. Wyświetlany obraz jest żywy, wyrazisty i pozbawiony efektu szarości kolorów, spotykanego m.in. w wyświetlaczach LCD. Kolejną zaletą ekranów OLED jest błyskawiczny czas reakcji, a co za tym idzie brak niepożądanego efektu smużenia.
Oczywiście wyświetlacze tego typu nie są pozbawione wad. Jedną z nich jest podatność na wypalenie pikseli. Następną wadą jest bardzo niska odporność na wilgoć. Dodatkowo cena monitorów i telewizorów OLED jest przeważnie wyższa niż modeli z ekranem LCD o tej samej przekątnej i parametrach technicznych.
Parametry techniczne ekranów OLED
Jednym z kluczowych parametrów technicznych decydujących o wyborze konkretnego modelu wyświetlacza OLED jest rozdzielczość. Ten parametr należy rozumieć jako całkowitą liczbę pikseli. Większa rozdzielczość wyświetlacza nie zawsze oznacza większy rozmiar ekranu. Dobrym przykładem są telewizory OLED o przekątnej 32 cale. Wybrane modele wyróżniają się rozdzielczością HD ready (nazywaną również 720p), czyli 1280 × 720. W takim przypadku mamy do czynienia z ekranem „złożonym” z 921600 pikseli. Z kolei ekran OLED telewizora w rozmiarze 32 cali i rozdzielczości Full HD (nazywanej również 1080p), czyli 1920 × 1080 jest „złożony” z 2073600 pikseli. Jak to możliwe? Odpowiedź jest prosta. W ekranie OLED telewizora 32 cale i rozdzielczości Full HD piksele są fizycznie mniejsze niż w ekranie o tej samej wielkości i rozdzielczości HD Ready. W codziennym użytkowaniu oznacza to większą szczegółowość i ostrość wyświetlanego obrazu.
Kolejnym kluczowym parametrem ekranu OLED jest kąt widzenia, który określa pod jakim kątem można patrzeć na wyświetlacz bez utraty jasności i szczegółowości obrazu. W przypadku ekranów OLED przeznaczonych do projektów DIY lub do podłączenia do minikomputerów (np. Raspberry Pi), istotnym parametrem jest napięcie zasilania. Wybrane ekrany OLED wymagają do prawidłowego działania dostarczania napięcia w zakresie od 3,3 V do 5 V. Dużą popularnością cieszą się także wyświetlacze, które są „fabrycznie” kompatybilne z mikrokontrolerem Arduino.
Pozostałe parametry techniczne wyświetlaczy OLED
W trakcie wyboru wyświetlacza OLED, m.in. do projektów DIY, warto również zwrócić uwagę na zakres temperatur pracy. Im jest szerszy, tym ekran jest bardziej uniwersalny. Niektóre wyświetlacze OLED są przeznaczone do pracy w zakresie temperatury od -20°C do nawet +70°C. Wybrani producenci podają także liczbę kolorów wyświetlacza (np. 65000).
Dodatkowo wybierając konkretny model wyświetlacza, należy zwrócić uwagę na wbudowane (lub ich brak) złącza. Dużą popularnością cieszą się wlutowane złącza typu goldpin o rastrze 2,54 mm. Z kolei inne urządzenia komunikują się poprzez interfejs I2C i SPI.
Dodatkowe informacje dotyczące ekranów OLED
Ekrany OLED występują zarówno w wersjach kolorowych, jak i monochromatycznych. Dostępne są także warianty wyświetlające obraz wyłącznie w jednym kolorze, np. niebieskim, białym bądź żółtym. Wyświetlacze przeznaczone do minikomputerów i mikrokontrolerów wyróżniają się niewielkimi rozmiarami. Najpopularniejsze mają przekątną 0,96 cala. Oczywiście występują również większe warianty.
Ekrany tego typu są montowane na płytkach PCB. Czytelne oznaczenie wyprowadzeń ogranicza do minimum ryzyko nieprawidłowego podłączenia. Dodatkowo płytki są wyposażone w otwory przeznaczone m.in. do stabilnego montażu do obudowy.
Jakie są najważniejsze różnice między wyświetlaczami OLED i LCD?
Podstawową różnicą między wyświetlaczem OLED i LCD jest sposób działania. Organiczne diody elektroluminescencyjne stosowane w wyświetlaczach OLED są źródłem światła. W przypadku ekranów wyprodukowanych w technologii LCD, mamy do czynienia z procesem zmiany (przetwarzania światła). Źródło światła w wyświetlaczach LCD jest zamontowane bezpośrednio za matrycą.
