Spis treści:
TIP122 to skrótowe oznaczenie tranzystora mocy Darlingtona bipolarnego typu NPN, zamkniętego w standardowej obudowie TO-220.
TIP122 - co to jest?
TIP122 to popularny tranzystor mocy Darlingtona wykorzystywany w różnego rodzaju aplikacjach liniowych i przełączających średniej mocy. Tranzystor jest zamknięty w obudowie TO-220 zapewniającej wydajne odprowadzanie ciepła oraz łatwy i szybki montaż. Ten element elektroniczny jest wyposażony w trzy wyprowadzenia w postaci drucianych nóżek. Pierwszą z nich jest emiter tranzystora oznaczony jako E. Druga to baza tranzystora (środkowe wyprowadzenie) oznaczona literą B. Ostatnia nóżka to kolektor tranzystora opisany literą C.
Czym są tranzystory bipolarne?
Wewnątrz tranzystora bipolarnego znajduje się płytka krzemowa, która wyparła płytkę germanową. Cała struktura płytki została zmodyfikowana w taki sposób, aby stworzyć trzy obszary, które ze sobą sąsiadują. Dodatkowo te obszary różnią się od siebie rodzajem nośnika prądu. Tranzystor bipolarny TIP122 NPN wyróżnia się dwoma skrajnymi obszarami, które mają nadmiar ładunków ujemnych (z ang. negative). Z kolei środkowy obszar ma nadmiar ładunków dodatnich (z ang. positive), nazywanych również dziurami.
W przypadku konieczności wysterowania stosunkowo dużego obciążenia, przeważnie wykorzystuje się prosty i jednocześnie niezawodny układ Darlingtona, np. model TIP122.
TIP122 - dane techniczne
Tranzystor mocy bipolarny TIP122 NPN, a dokładniej maksymalne napięcie kolektor-emiter, wynosi 100 V. Napięcie kolektor-baza również wynosi 100V. Z kolei maksymalne napięcie emiter-baza to 5 V. Kolejnym parametrem technicznym jest prąd ciągły emitera, który może wynieść nawet 5 A (DC). Prąd bazy to 120 mA. Tranzystor mocy bipolarny TIP122 NPN zachowuje swoje właściwości w szerokim zakresie temperatury roboczej (nawet do +150℃). Opisywany element elektroniczny można bezpiecznie przechowywać w temperaturze od -65℃ do +150℃.
Pozostałe parametry techniczne tranzystora bipolarnego TIP122
Rozproszenie mocy kolektora w temperaturze 25℃ wynosi 65 W, z kolei wzmocnienie prądu DC hFE wynosi 1000 hFE. Tranzystor mocy Darlingtona TIP122 jest przeznaczony do montażu przewlekanego (THT). Wyprowadzenia elementu elektronicznego należy wprowadzić do otworów w płytce drukowanej PCB. Kolejnym krokiem jest przylutowanie wyprowadzeń do pól lutowniczych, które są połączone ze ścieżkami przewodzącymi.
Nie zaleca się zbyt długiego grzania lutownicą, ponieważ zbyt wysoka temperatura może doprowadzić do uszkodzenia płytki lub tranzystora. Maksymalna temperatura zadana na grot nie powinna przekraczać 300℃, natomiast czas grzania nie może przekraczać 10 sekund.
Cały proces produkcji tranzystora bipolarnego TIP122 jest w pełni zgodny z dyrektywą RoHS przyjętą przez państwa członkowskie Unii Europejskiej w 2003 roku. Wprowadzenie RoHS ma na celu maksymalną redukcję materiałów niebezpiecznych (w tym np. ołowiu), które mogą przeniknąć do środowiska naturalnego, m.in. z urządzeń elektronicznych.
TIP122 - opinie
Tranzystor mocy Darlingtona TIP122 NPN cieszy się pozytywnymi opiniami zarówno wśród początkujących, jak i doświadczonych elektroników oraz hobbystów, m.in. ze względu na uniwersalne zastosowanie. Ponadto dobre opinie wynikają z szerokiego zakresu temperatury roboczej, dużego rozproszenia mocy i łatwego montażu.
Tranzystor doskonale nadaje się do projektów DIY takich jak wzmacniacze audio. Pozostałe zastosowanie to różnego rodzaju urządzenia przenośne, elektronika użytkowa, systemy zarządzania zasilaniem, przetwarzania sygnału i przemysł.
Pozostałe zastosowanie tranzystorów mocy
Opisywane elementy elektroniczne są powszechnie wykorzystywane w różnego rodzaju wzmacniaczach linowych. Kolejnym zastosowaniem są przerzutniki bistabilne, czyli układy umożliwiające wychwytywanie i przede wszystkim zapamiętywanie zmian zachodzących na wejściach. Ponadto tranzystory są używane w przerzutnikach monostabilnych, m.in. w układach odpowiadających za wytwarzanie impulsów charakteryzujących się zadaną długością. Tranzystor jest również elementem przerzutników astabilnych. To urządzenia, a dokładniej generatory, które umożliwiają samorzutne przełączania wyjść z konkretną częstotliwością.
Gdzie jeszcze są wykorzystywane tranzystory mocy? Przede wszystkim we wzmacniaczach różnicowych. Pełnią tam funkcję wzmacniacza różnicy dwóch napięć, które są podane do wejść (osobnych) układu. Kolejnym zastosowanie są demodulatory, modulatory i filtry aktywne. Układy tego typu są używane m.in. do przetwarzania sygnałów analogowych (m.in. w technice radiowej).
TIP122 - cena
Cena tranzystora TIP122 NPN, w zależnoci od konkretnego sprzedawcy, waha się od kilku do maksymalnie kilkunastu złotych. W przypadku zamówień internetowych, do kwoty zakupu należy doliczyć koszt wysyłki. Jednak w przypadku zamówień hurtowych na kilkaset lub kilka tysięcy sztuk, wyceny są przeważnie indywidualne. Część sprzedawców oferuje automatyczne rabaty w przypadku zamówień hurtowych.
